Mijn naam is Erwin. Nadat ik in 1993/1994 de opleiding Ski Instructeur A heb gevolgd heb ik een paar jaar les gegeven bij Skicentrum Drechtsteden, een jaar in Bergschenhoek en een week in Gerlos en Flachau. Uiteindelijk ben ik met mijn vrouw en twee kindjes (Logi (5) en Ylva (3)) via Noorwegen in IJsland terecht gekomen. Sinds januari 2014 werk ik hier als full-time skileraar bij het skigebied Hlíðarfjall in Akureyri, Noord IJsland.
Het is een vrij klein skigebied met 15 km pistes, 4 sleepliften en 1 stoeltjeslift. Er zijn mooie zwarte pistes en vaak kunnen we genieten van verse poedersneeuw. Het skigebied wordt gerund door de stad Akureyri. Ik ben in dienst van de gemeente van half december tot eind april.
De skischool
Dat het skigebied eigendom is van de gemeente heeft voordelen, zoals een jaarkaart bij het zwembad met 50% korting (een echt IJslands buitenzwembad met jacuzzi’s). De skischool is onderdeel van het skigebied, het is geen ‘aparte’ skischool. Als je een liftpas koopt kun je meteen privéles boeken. Er werken maximaal 4 vaste skileraren die full-time op de berg zijn. Daarnaast zijn er veel studenten die in de weekenden en vakanties het lerarenteam versterken. Op de drukste dagen (met Pasen) wordt bijna iedereen die goed kan skiën ingezet om skiles te geven en bestaat het team uit bijna 40 skileraren.
Op een doorsnee dag word ik een uur voordat het gebied open gaat samen met de liftbediendes, mensen van het restaurant en receptie opgehaald met een busje. Vanuit het centrum van Akureyri rijden we in ongeveer 10 minuten omhoog naar het skihotel op 500 meter hoogte. Ik help dan met het klaarzetten van de netten en het aandoen van de liften.
In het weekend wordt er lesgegeven aan kinderen tussen de 5 en 12 jaar oud. De skiles duurt van 10:00 uur tot 14:00 uur met een pizza-pauze om 12:00 uur. De jongere kinderen hebben alleen ‘s ochtends les tot 12 uur. De groepen worden samengevoegd en de leraren die zonder groep overblijven gaan verder met het geven van privéles.
Kinderopvang
Voor veel ouders is de skischool ook een soort kinderopvang. Ze kunnen lekker even zelf skiën terwijl de kinderen bezig gehouden worden. Veel kinderen komen maar voor één dag naar de skischool. Dit komt doordat er in het weekend vooral ‘rijke’ mensen uit Reykjavik komen skiën. Hierdoor moeten de klasjes elke dag opnieuw worden ingedeeld.
De indeling
Het indelen van de groepen wordt gedaan op 3 niveau’s. Geel voor beginners (babyhelling) of kinderen die niet kunnen remmen, rood voor kinderen die kunnen remmen (sleeplift) en bochtjes maken en groen voor gevorderden (stoeltjeslift). Het vergt enige oefening om in overleg met de ouders (“Hij moet naar de stoeltjeslift want hij is al 2 keer eerder hier geweest!”) een inschatting te maken wat de kinderen aankunnen. Doordat we werken in een klein skigebied is het heel eenvoudig om tussendoor kinderen van groep te laten wisselen.
Niet gewend aan skiles
IJslanders zijn niet echt gewend aan het volgen van skilessen. Je moet duidelijk instructie geven in wat je van je gasten verwacht: “Ik doe het eerst voor, dan stop ik en dan kom jij, zodat ik kan zien hoe het gaat!” Veel mensen die een privéles boeken hebben zichzelf leren skiën en willen hun techniek verbeteren. Die lessen zijn erg interessant omdat mensen vaak al goed kunnen skiën maar net een paar dingen fout doen. Na een uur oefenen merken de leerlingen al resultaat en verlaten met een tevreden gevoel de les.
Taal
Omdat ik vrij goed IJslands spreek doe ik vaak de privélessen voor kinderen. Soms gaat het nog mis met de taal: vorig jaar had ik een man van een jaar of 30 die voor het eerst skiede en snel leerde. Bij de sleeplift raakte hij even de controle kwijt en belande in een stuk piste met allemaal brokken sneeuw van de pistebullies. Ik riep in het IJslands naar hem: “þetta er ekki hægt”, wat volgens mij zoiets betekende als: “Dit gaat niet”. Hij keek me enigszins beledigd aan omdat hij dacht dat ik bedoelde: “Stop maar, dit wordt helemaal niks!”
Skigroep
De groepen zijn in vergelijking met wat je in de Alpenlanden tegenkomt klein. 7 kinderen per leraar is echt het absolute maximum en vaak komt het voor dat ik maar 1 of 2 leerlingen heb. Als er meer kinderen per leraar zijn gaan de ouders klagen. IJslandse kinderen zijn vrij zelfstandig, je moet erg overtuigend zijn. Het komt voor dat kinderen er geen zin meer in hebben en gewoon weg lopen. Erg grappig, vooral als je nog 5 kinderen in je groep hebt. De eerste keer een lastige situatie, maar na een tijdje weet je wel hoe je ermee moet omgaan.
Doordeweekse werkzaamheden
Op de doordeweekse dagen worden er alleen privélessen aangeboden. Alleen op donderdagavond zijn er groepslessen voor beginnende volwassenen. Als er geen lessen zijn ben ik vaak bezig met sneeuw wegscheppen of help de pistedienst met het neerzetten van markeringen of ophangen van matrassen bij de liftpalen. Daarnaast shape ik de schansen in het snowboardpark en maak ik video’s. Als het erg druk is in de verhuur help ik daar mee. Ook heb ik weleens bovenaan de stoeltjeslift in het lifthuisje gezeten om de liftbediende af te lossen. Sommige skileraren werken in het restaurant of als ontwerper voor advertenties. De dagen zijn vaak lang, deze week werk ik bijvoorbeeld op donderdag en vrijdag van 9:00 uur tot 19:30 uur. Een aantal keer heb ik na het werk geassisteerd bij het neerzetten van de sneeuwkanonnen. Op dat soort dagen begin ik om 9:00 uur met werken en ben ik 12 uur lang in de weer met het dragen van brandweerslangen en krachtstroomkabels de berg op bij een temperatuur van -10°C en windkracht 6.
Het weer
In de wintermaanden zijn de pistes verlicht met floodlicht, dat is ook wel nodig want dit jaar kwam de zon pas op 20 januari voor het eerst boven de bergen uit. Eind december, begin januari is het 3 weken lang bijna 24 uur per dag donker. Voordeel van de verlichting is dat de liften lang open kunnen blijven. Het klimaat op IJsland is wisselvallig en het kan er flink waaien. Zodra de wind sterker wordt moeten we met de kinderen zo snel mogelijk naar het hotel. Elke ochtend staat op de website of het skigebied open is of niet. Vanaf windkracht 6 zijn de liften gesloten. De skileraren en liftbediendes die een vast contract hebben gaan dan wel omhoog naar het skihotel en moeten allerlei klusjes doen in afwachting van het afnemen van de wind. Er wordt schoongemaakt in het restaurant, pistenetten worden gerepareerd en de brandslangen van de sneeuwkanonnen worden weer netjes opgerold.
Het seizoen in IJsland is relatief lang. Vorig jaar sneeuwde het erg veel en was het skigebied open van 13 november tot begin mei. Ondanks dat er genoeg sneeuw ligt om tot juni te kunnen blijven skiën wordt het skigebied gesloten bij gebrek aan skiërs. De openingstijden door de week zijn van 10:00 uur tot 19:00 uur en in het weekeind van 10:00 uur tot 16:00 uur.
Seizoensafsluiting
Sinds vorig jaar is er een bijzondere seizoensafsluiting: het skigebied is dan 36 uur achtereen geopend en mensen kunnen dan om 04:00 uur ‘s nachts vanaf de berg de zon zien opkomen met een biertje en barbecue erbij. Hoewel er jaarlijks in Akureyri 100.000 mensen komen skiën (een derde van de totale bevolking van IJsland) is het niet echt een traditioneel wintersportdorp met ápres-ski. De bars zijn wel altijd vol in de weekenden (trouwens pas vanaf middernacht) want het IJslandse nachtleven is vrij heftig.
IJsland is een mooi land om te skiën (als het weer meewerkt) en om er skiles te mogen geven is erg bijzonder.
Foto’s: Micha Andreas
