Skiën is voor ons niet meer weg te denken uit de moderne maatschappij. We skiën dan ook heel wat af met zijn allen, maar waar komt het eigenlijk vandaan? En wie was de eerste skileraar?
Het moderne skiën is echter nog niet zo’n oude sport. In deze blog legt Laura door middel van een reis door de tijd uit waar het skiën vandaan komt en hoe het moderne skiën is ontstaan. Op de foto hierboven zien we dan ook haar oma shinen op de ski’s!
De oude Noren – 4500 – 7000 jaar geleden
De eerste tekenen van het skiën zijn gevonden in Noorwegen. Hier werden duizenden jaren oude grot tekeningen gevonden van mensen op houten latten. Hoogstwaarschijnlijk werden deze houten latten gebruikt als vervoersmiddel en voor de jacht in het besneeuwde landschap. Deze eerste variant van de ski had nog geen bindingen die vast om de voeten zaten. Ook kon er nog niet gecontroleerd een helling mee af gegleden worden. De oude Noren gebruikten deze ski’s waarschijnlijk echt alleen zodat zij zich een weg kon banen door de diepe sneeuw op redelijk vlakke stukken land.
In het skimuseum in Oslo vind je de oudste ski’s ooit aangetroffen. Mocht je in de buurt zijn, is het zeker de moeite waard om hier een kijkje te gaan nemen. Je vindt hier namelijk ski’s van ongeveer 2600 jaar oud!
Leuk feitje: Wist je dat ‘ski’ ook van origine een Noors woord is? Het betekent letterlijk ‘gespleten stuk hout!
Het leger in Noorwegen – De 18e eeuw
Aan het begin van de 18e eeuw richtte het Noorse leger een ski-eenheid op. Met deze ski-eenheid konden ze zich sneller door het besneeuwde landschap verplaatsen om op deze manier de vijand te bespioneren. Het skiën van de Noorse militairen had het meeste weg van langlaufen. Van gecontroleerd skiën van een helling was nog geen sprake. De militairen bewogen zich vooral voort over vlakke stukken land. Ze organiseerden vervolgens onderlinge races op de ski. Het zou zomaar kunnen dat skiën door deze fanatieke militairen een sport is geworden!
Het begin van het alpineskiën – De 19e eeuw
De skisport werd steeds populairder ook onder de gewone burgers. Sondre Norheim is als pionier van de skisport een bekende naam. Hij wordt gezien als de grondlegger van het skiën zoals wij dat nu kennen. Meneer Norheim ontwikkelde onder andere de telemark-ski. Een ski met een binding waarvan de hiel niet vastzit. Op races demonstreerde hij hoe deze ski gebruikt moest worden.
Gelukkig hielden de uitvindingen van Sondre Norheim niet op bij de telemark binding. Hij bleef ontwikkelen met de ski. Zo ontwikkelde hij kortere ski’s met scherpere kanten en bindingen waarbij de gehele voet vast zat. Het begin van het hedendaagse Alpine skiën kwam hiermee tot stand.
De opmars – De 20e eeuw
Aan het einde van de 19e eeuw schreef de Oostenrijker Mathias Zdarsky een boek over de alpine skitechniek. Bij het schrijven van een boek alleen bleef het niet. Hij bleef de ski verder ontwikkelen en zo ontwikkelde hij de stalen bindingen. Met deze stalen bindingen bleef de voet stabieler aan de ski zitten, waardoor van steilere hellingen geskied kon worden.
Vervolgens organiseerde hij in 1905 de eerste Alpine slalomwedstrijd. In 1908 werd de eerste skilift gebouwd, een sleeplift. Dus de deelnemers van deze wedstrijd moesten nog op eigen kracht omhoog lopen.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog trainde Zdarsky tevens de Oostenrijkse militairen in hun skivaardigheid. Deze man wordt dan niet alleen gezien als de grondlegger van deze skitechniek, maar ook als de eerste Oostenrijkse skileraar.
In 1924 werd de Internationale Ski Federatie opgericht. Vanaf dit moment gaat het snel. In 1931 kwam de eerste ski-film, ‘Der Weissche Raush’ uit. In dit jaar werd ook het eerste wereldkampioenschap skiën gehouden. Sinds 1936 is Alpine skiën onderdeel van de Olympische Winterspelen.
Na de Tweede Wereldoorlog kwam skiën in een opmars. Doordat skiën steeds populairder werd, groeide de economie ook. Resorts en hotels werden uit de grond gestampt. Treinverbindingen naar de Alpen werden beter en skischolen werden opgezet.
Sneeuwkoorts – De jaren zestig en zeventig.
De ski-industrie is booming. Ook de ontwikkelingen op het gebied van materiaal en de techniek van het skiën liggen niet stil. Bindingen en schoenen worden nu van plastic gemaakt, waardoor het comfort toeneemt. De veelgebruikte techniek in de jaren vijftig tot tachtig was de parallelle bocht, waarbij de ski’s extreem dicht bij elkaar werden gehouden.
Een andere mijlpaal is de Pistenbully. In 1960 werd de eerste pistenbully van Europa in gebruik genomen in Courchevel, Frankrijk.
De jaren tachtig en negentig. Tijd voor nieuwe stijlen: carving, Super G en Freestyle
Vanaf de jaren tachtig werd er gezocht naar een ski die het leren skiën vergemakkelijkt. De oplossing werd gevonden in getailleerde ski’s, beter bekend als de carve ski. Carve ski’s werden gestroomlijnder ontworpen dan traditionele ski’s.
In 1988 werd de Super G, oftewel de Super reuzeslalom, voor het eerst geïntroduceerd op de Olympische Winterspelen. Deze tak van sport vereiste meer techniek op hoge snelheden van skiërs.
Ook ontstond in deze tijd het freestyle skiën. In 1979 werd dit erkend als officiële sport door de FIS. Vanaf 1992 werd mogul-skiën (Buckelpiste) een onderdeel van de Olympische Spelen.
We blijven verbeteren – De 21e eeuw
Vanaf de 21e eeuw zijn we gewend dat ski’s er in alle soorten en maten zijn. Toch zijn er nog steeds ontwikkelingen. Eén daarvan is de Rocker. Deze zorgt ervoor dat er minder contact gemaakt wordt met de sneeuw, waardoor bochten met minder weerstand te draaien zijn.
De helm speelt de afgelopen 20 jaar pas een serieuze rol in de skisport. Door het dragen van een helm is er sprake van minder hersenletsel. Ook zijn bij de Olympische Winterspelen van 2014 voor het eerst de Halfpipe en slopestyle toegevoegd als disciplines.
En nu?
Nu zijn we verwend! We beschikken over ski’s in alle soorten maten. Sleepliften, stoeltjesliften en gondels brengen ons naar de perfect geprepareerde pistes en vaak zijn ze ook nog verwarmd. Er vinden grote evenementen plaats die we op televisie kunnen volgen en het skilerarenleven is natuurlijk top! Wat zijn wij blij met alle ontwikkelingen die deze sport heeft doorgemaakt!
De skitechniek blijft zich waarschijnlijk ontwikkelen evenals het materiaal. Ook worden skigebieden verbeterd en uitgebreid. Wie weet ziet de ski er over 50 jaar weer heel anders uit en wordt er weer een nieuwe techniek aangeleerd. Laten we hopen dat het klimaat ook nog vele jaren de Alpen bedekt met een dik pak sneeuw, zodat er in de toekomst nog volop genoten kan worden van de skisport.
